Ashtu sikurse për kapelen historike shqiptare të quajtur albanua, historiografia shqiptare ka qenë, të themi, disi e kufizuar lidhur me temën e stradiotëve shqiptarë.
Megjithatë, duhet pranuar se kohët e fundit tema është rrahur tërthorazi nga një numër studjuesish shqiptarë, ndër të tjerë nga At Zef Valentini, Irakli Koçollari, Aristidh Kolja, Moikom Zeqo, Ferid Hudhri etj*.
Në këtë studim, veç autorëve të sipërpërmendur, do të përqendrohemi kryesisht tek autorë të huaj, veçanërisht francezë, për të dhënë një tablo disi më të plotësuar të stradiotëve shqiptarë, ndonëse tema është e gjerë dhe i tejkalon caqet e këtij studimi.
Duhet thënë që në fillim se dukuria stradiote apo estradiote shqiptare (estradiots albanois), e vështruar në kontekstin historik, ashtu sikurse dukuria e kapeles albanua, nuk është një rastësi.
Ajo duhet parë mbi të gjitha brenda kushteve të caktuara historiko-ekonomiko-shoqërore si dhe e lidhur ngushtë me vetë natyrën apo karakterin e shqiptarit, me organizimin e tij fisnor, me cilësitë dhe të drejtat juridike që shpjegojnë në thelbin e tyre vetë këtë dukuri.
Per te lexuar te gjithe artikullin, shkarkoni versionin PDF: Stradiotet Shqiptare
