109 deputetë dhe 54 senatorë: me këto shifra që mund t’i japin rolin e “kingmaker” të qeverisë së ardhshme, Lëvizja 5 Yjet (Movimento 5 Stelle) hyn nesër në Parlamentin italian në seancën e parë pas zgjedhjeve të 24-25 shkurtit.
Për të kuptuar rëndësinë e Lëvizjes në ekuilibrat politik aktual, duhet analizuar shkurtimisht rezultati zgjedhor italian. Koalicioni më i votuar doli ai i Qendrës së Majtë, që ka edhe mazhorancën absolute në Dhomën e deputetëve, me 345 deputetë në 630. Por kjo mazhorancë i mungon në Senatin e Republikës, asambleja tjetër që bashkë me Dhomën e deputetëve formon Parlamentin italian, ku ka arritur vetëm 123 në 325 senatorë. Pra një qeveri e Qendrës së Majtë, në Senat, nuk arrin të ketë votbesimin e duhur për të nisur mandatin pa patur edhe një mbështetje nga një forcë politike tjetër. Dy forcat politike që e mundësojnë arritjen e votbesimit janë Qendra e Djathtë (me 117 Senatorë) dhe Lëvizja 5 Yje (me 54 Senatorë). Nëse kjo e para, akoma e udhëhequr nga Silvio Berlusconi, është një aleate e padëshirueshme për Pier Luigi Bersani-n, të cilit i takon të provojë formimin e qeverisë, Lëvizja 5 Yjet do kishte qenë një partnere më e afërt. Por duket se politikanët e Qendrës së Majtë nuk e njihnin aq sa duhet këtë formim politik të ri, i cili ka vendosur si një nga rregullat themelore mospranimin e aleancave me partitë egzistuese.
Pra, ndërkohë që Italia, për arsyet e përmendura më sipër, nuk ka ende një qeveri, Lëvizja 5 Yje, me 25,55% të deputetëve dhe 23,79% të senatorëve falë rreth 8,7 milionë votuesve që e kanë përzgjedhur, përbën akoma një enigmë për të gjithë. Atëherë cilat janë pikat më kontroverse të kësaj krijese politike?
Në radhë të parë Lëvizja 5 Yjet ka një qasje krejt të re me mediat italiane. Jo vetëm në ”Kodin e sjelljes të parlamentarëve” përjashtohet pjesëmarrja në debate televizive, por shtypi italian nuk pranohet në asnjë nga mbledhjet e Lëvizjes. Dhe vetë themeluesi Grillo nuk ka dhënë asnjë intervistë për gazeta ose televizione italiane. Gjate fushatës elektorale ka zgjedhur kontaktin direkt me qytetarët në sheshet e Italisë. Cdo lajm publikohet drejtperdrejt në blogun e tij www.beppegrillo.it, nga i cili ka nisur edhe formimi i Lëvizjes. Grillo pranon t’i përgjigjet vetëm pyetjeve të mediave té huaja si Time apo e fundit Handelsblatt. Arsyeja? Mediat italiane konsiderohen nga ish-komiku si pjesë e kastës qe ai po lufton. Mbi to, Grillo sheh trysninë e partive dhe të lobby-ve ekonomike, është i vendosur t’i heqë shtypit fondet shteterore. Grupet mediatike italiane më të medha ndjehen qartësisht të kërcënuara dhe nuk trajtojnë butësisht as pjestarët e Lëvizjes dhe as themeluesin e saj.
Por ka subjekte të tjera që ndjehen edhe më të kërcenuara nga zbritja në arenën politike të komikut Beppe Grillo: jane partitë italiane. Pa dallim midis të djathtës dhe të majtës, Grillo gjykon tërësisht të dështuar sistemin partiak italian. Në fakt Lëvizja 5 Yjet prezantohet nga themeluesi i saj si një “jo-Parti” me një “jo-Statut”, e cila përdor internetin si mjet komunikimi-kontakti-aktivizimi dhe pjesëmarrjeje të simpatizantëve të saj. Dhe nëse dikush mendonte se tonet dhe propozimet revolucionare të Lëvizjes i përkisnin thjesht fushatës elektorale, po kupton gabimin e bërë gjatë këtyre javëve post-zgjedhore. Grillo la gojëhapur të majtën italiane kur refuzoi aleancën për qeverisje që i propozoi Bersani: “si mund të bëj aleancë me dikë që deri sot ka thënë të tilla fjalë mbi ne?”, shkruajti në blogun e tij, duke radhitur shprehjet e përdorura nga Bersani kundër Lëvizjes 5 Yjet gjatë fushatës elektorale. Gjithashtu beteja e Grillo-s kundër financimit publik për partitë politike, trumbetuar gjatë fushatës, vazhdon akoma këto orë, kur ai po i kërkon Bersani-t të heqë dorë nga kuota e parave publike, marrë nga lekët e taksapaguesëve, që i takojnë sipas ligjit.
Nëse Lëvizja do arrijë të imponojë axhendën e saj, Italia mund të rishikojë edhe marrëdheniet me BE-në. Si? Për shembull duke organizuar një referendum për të pyetur qytetarët italianë nëse janë dakort të qëndrojnë në Eurozonë. Dhe duke ndaluar gjithashtu politikën ekonomike të drejtuar nga Gjermania dhe të interpretuar në Itali nga kryeministri i fundit Mario Monti, i cili sipas Grillo-s “nuk shkurtoi super-rrogat e drejtorëve të bankave, përgjegjës për krizën, por rriti taksat e qytetarëve të thjeshtë”.
Pra kjo që Lëvizja 5 Yje kërkon të bëjë në Itali është një revolucion i vërtetë “si ai francez por pa gijotinë”, duke e thënë me fjalët e Grillo-s. Deri në c’pikë do arrijë ta realizojë do ta shohim duke nisur nga dita e nesërme, kur Lëvizja 5 Yjet hyn zyrtarisht në Parlamentin italian.
