Arbër Agalliu – Çfarë është IUS SOLI?

Shumë prej jush më shkruajnë për të ditur se çfarë parashikon ligji i ri i dhënies së shtetësisë italiane që aktualisht pritet të diskutohet në Senat dhe kush mund të përfitoj nga kjo reformë.

Përfitova nga rasti dhe mendova të realizoja një mini video për t’ju shpjeguar ç’është IUS SOLI.

Fëmijët e shqiptarëve të lindur në Itali mund të përfitojnë shtetësinë italiane duke mos e humbur atë shqiptare.

Në vitin 1992 në Spanjë luheshin lojrat olimpike Barcelona ’92.

Në Amerikë Bill Clinton emerohej President,

Guns’n’Roses kënonin hitin madhështor November Rain.

Ushtarët serbo-boshnjaket sulmonin Sarajevin.

Ne Shqipëri Partia Demokratike fintonte zgjedhjet dhe Aleksandër Meksi emerohej Kryeminister, Sali Berisha President.

Kurse Viktor Tahiraj këndonte “Veç atëherë jam i qetë” në Festivalin e 31 të këngës.

Ndërkohë Italia sapo kishte emëruar presidentin e ri Oscar Luigi Scalfaro, dhe bëhej gati të firmoste bashkë me shtete të tjerë traktatin e Maastricht-it, ndërsa në Sicili Mafia godiste pa meshirë duke vrarë gjykatësit Giovanni Falcone dhe Paolo Borsellino.

Po në këtë vit, qeveria italiane nënshkuante ligjin e shtetësisë italiane, ligji i 5 shkurtit 1992 nr 91, një ligj ky që do të mbante peng në vitet e ardhshme me qindra mira fëmijë të emigrantëve.
Po në ato vite, italianët njiheshin me emigracionin e parë masiv, ku me mijëra shqiptar mbërrinin ne brigjet e Puglia-s.

Sot shqiptaret konsiderohen si komuniteti i dytë më i madhë nga gjithë komunitetet e huaja që ndodhen në Itali.

Pas 25 vitesh, shqiptarët jo vetëm janë stabilizuar, por jane edhe nga më të integruarit në Itali.
Shumica e fëmijëve të tyre, jo vetëm të miturit por edhe të rriturit, kanë lindur në Itali, zoterojnë italishten dhe në Itali vazdhojne të shkollohen, por kjo nuk mjafton për Shtetin italianë për ti dhënë shtetësinë italiane këtyre të rinjëve të quajtur “seconda generazione”, gjenerata e dyte e emigrantëve.

Në të vërtet ata jo vetëm që nuk kanë emigruar si prindërit e tyre, por detyrohen te pësojnë një racizëm istitucional duke mos patur të njëjtat mundësi të bashkëmoshatarëve të tyre italianë dhe duke ngelur peng të ligjit të vjetër të shtetësisë.

Ata vazhdojnë të rinovojnë dokumentat dhe të aplikojnë për shtetësinë italiane si prinderit e tyre, duke pritur 10 vite dhe duke mos ju njohur kështu procesi i integrimit shkollor në Itali.

Me ligjin e ri, të ashtuquajturin IUS SOLI, reforma e ligjit 91/1992, këta ta rinjë, jo vetem shqiptar, që sot janë rreth 815.000 do tu lehtësohet marrja e pasaportës italiane.

Të gjithë ata fëmijë të lindur në Itali nga prindër me shtetësi të huaj, me njërin prej prindërve me leje qëndrimi BE afatgjatë, me një punë që i garanton të ardhura dhe një kontratë të rregullt vendbanimi, ata fëmijë mund të pajisen me pasaportë italiane pasi prindërit të bëjnë kërkesë për ta.

Mundësi për tu pajisur me pasaportë italiane do të kenë edhe fëmijët e emigrantëve të cilët kanë mbërritur në Itali para moshës 12 vjecare dhe kanë zhvilluar këtu një cikël 5 vjeçar shkollor.

Ndërsa për fëmijët e emigrantëve të cilët kanë mbërritur në Itali nga mosha 12 deri në moshën 18 vjeçare, do të mjaftojë të kenë jetuar në Itali rreth 6 vjet dhe të kenë mbaruar një cikël shkollor prej 5 vitesh për të patur edhe stetësinë italiane, në këtë rastë nuk bëhet më fjalë për ius soli por për ius culturae .

Kjo reformë është një reformë që në vendet e tjera të Europës është realizuar mbi 10/15 vite më parë, dhe u jep mundësinë fëmijëve të emigrantëve të ndihen të barabartë me bashkëmoshatarët e tyre italianë.

Shpresoj që gjeneratat e reja mos te përjetojnë atë që kemi jetuar ne dhe mos të ndjejnë aspak peshën e racizmit mbi supet e tyre.